قوانین ازدواج موقت چیست؟

به طور کلی از دیدگاه اسلام ازدواج به دو شکل ازدواج دائم و ازدواج موقت صورت می گیرد. در ادامه به جزئیات بیشتر در زمینه ازدواج موقت و قوانین مرتبط  با آن خواهیم پرداخت.

ازدواج موقت چیست؟

ازدواج موقت که در زبان عامیانه از آن با عنوان صیغه یاد می شود از نظر قوانین اسلامى نوعی قرارداد ازدواج است که به صورت موقت و برای مدتی مشخص  میان زوجین برقرار می شود. به عبارت دیگر می توان گفت نوعی پیوند زناشوئی و دارای مهریه و عقد است با این تفاوت که دارای زمان معیّنی است و باید مقدار مهر و مدت زمان آن تعیین شده باشد، این مدت زمان می‌تواند از یک ساعت تا چند سال متغیر باشد. لازم به ذکر است که با اتمام زمان مورد توافق، عقد خود به خود و بدون اجرای طلاق باطل شده و به پایان می رسد و زن باید عده نگه دارد. همچنین، در این ازدواج نفقه زن بر مرد واجب نبوده و از یکدیگر هم ارث نمی برند. با این حال، مرد می تواند زنی را که صیغه کرده به عقد دائم در بیاورد و فرزندان متولد شده از ازدواج موقت تمام حقوق فرزندی را دارند و ارث هم می برند.

احکام عقد ازدواج موقت چیست؟

ازدواج موقت نیز مانند ازدواج دائم دارای احکامی است که باید رعایت گردد.

در ازدواج چه دائم و چه موقت باید صیغه خوانده شود و تنها راضى بودن زن و مرد کافى نیست و صیغه عقد را یا خود زن و مرد مى خوانند یا دیگرى را وکیل مى کنند که از طرف آنان بخواند.

وکیل لزوما مرد نیست و زن هم مى تواند براى خواندن صیغه عقد از طرف دیگرى وکیل شود.

زن و مرد تا یقین نکنند که وکیل آنها صیغه را خوانده است نمى توانند به یکدیگر نگاه محرمانه نمایند و گمان به اینکه وکیل صیغه را خوانده است کفایت نمى کند ولى اگر وکیل بگوید صیغه را خوانده ام کافى است.

اگر زن کسى را وکیل کند که به عنوان مثال ده روزه او را به عقد مردى درآورد و ابتداى ده روز را معین نکند آن وکیل مى تواند هر وقت که بخواهد او را ده روز به عقد آن مرد درآورد ولى اگر معلوم باشد که زن روز یا ساعت معینى را قصد کرده باید صیغه را مطابق قصد او بخواند.

شرایط

قوانین ازدواج موقت دارای شرایطی است که عبارت اند از:

صیغه عقد موقت باید به عربى صحیح خوانده شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربى صحیح بخوانند چنانچه ممکن باشد احتیاط واجب آنست کسى را که مى تواند به عربى صحیح بخواند وکیل کنند و اگر ممکن نباشد خودشان مى توانند به غیر عربى بخوانند اما باید لفظى بگویند که معنى زوجت را بفهماند.

مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را مى خوانند قصد انشاء داشته باشند یعنى اگر خود مرد و زن صیغه را مى خوانند زن به گفتن زوجتک نفسى قصدش این باشد که خود را زن او قرار دهد و مرد به گفتن قبلت التزویج زن بودن او را براى خود قبول نماید و اگر وکیل مرد و زن صیغه را مى خوانند به گفتن زوجت و قبلت قصدشان این باشد که مرد و زنى که آنان را وکیل کرده اند زن و شوهر شوند.

کسى که صیغه را مى خواند بالغ و عاقل باشد چه براى خودش بخواند یا از طرف دیگرى وکیل شده باشد.

اگر وکیل زن و شوهر یا ولى آنها صیغه را مى خوانند در عقد زن و شوهر را معین کنند مثلاً اسم آنها را ببرند یا به آنها اشاره نمایند. پس کسى که چند دختر دارد اگر به مردى بگوید: زوجتک احدى بناتى(یعنى زن تو نمودم یکى از دخترانم را) و او بگوید: قبلت یعنى قبول کردم چون در موقع عقد دختر را معین نکرده اند عقد باطل است.

زن و مرد به ازدواج راضى باشند ولى اگر زن ظاهراً به کراهت اذن دهد و معلوم باشد قلباً راضى است عقد صحیح است.

مشخص کردن مقدار مهریه، قبل از جاری شدن صیغه ازدواج موقت به صحیح برگزار کردن این نوع ازدواج کمک شایانی می‌کند. درخواست نکردن مهریه توسط خانم، بازهم به جاری شدن صیغه ازدواج موقت کمکی نمی‌کند و لذا لازم است که مهریه حتی به مقدار اندک برای داماد مشخص شود. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که مقدار مهریه باید به ریال بیان شود، حتی اگر مهریه، کالای ناچیزی مشخص و تعیین شود، باید رقم ریالی کالا یا خدمات در محضر مشخص و بیان شود تا جای هیچ شک و شبهه ای باقی نماند.

یکی دیگر از شرایط مهم ازدواج موقت اجازه و اذن پدر یا پدربزرگ پدری است و اجازه مادر در این مورد نقشی اساسی ایفا نمی‌کند.

مقالات مرتبط:

شرایط ازدواج دختر بدون اجازه پدر