چگونه مبلغ چک را از ورثه مطالبه کنیم؟ چک یک نوع سند تجاری است که به علت اعتبار بالایی که دارد در حکم پول نقد نیز به حساب می آید به همین علت بسیاری از افراد و بخصوص کسانی که داد و ستدهای فراوانی را انجام می دهند از این برگه تجاری برای رد و بدل کردن اعتبار (پول ها و سرمایه های تودیع شده در بانک) استفاده می کنند. حال سوالی که مطرح می شود این است که:

آیا امکان مطالبه چک از ورثه وجود دارد؟

یا بهتر است بگوییم اگر متوفی پیش از پرداخت وجه چک فوت کرد می توان چک صادر شده از جانب وی را نقد نمود؟

این ها سوالاتی هستند که قرار است تا در این مقاله به آن ها پاسخ دهیم.

قوانین مطالبه وجه چک بعد از فوت صادر کننده

برای روشن شدن پاسخ سوالی که در بند اخیر مطرح شده است باید به قوانین کلی مربوط به مطالبه وجه چک مراجعه کرد. در این خصوص باید متذکر شویم که چک صادر شده نوعی بدهی است. و در دارایی های منفی متوفی قرار می گیرد. بنابراین پرداخت آن بر پرداخت سهم الارث اولویت داشته و هر نوع برگه انحصار وراثتی که بدون توجه به بدهی های متوفی تنظیم شده باشد .حتی در صورت مخالفت تنها یکی از بستانکاران نیز باطل می باشد. به همین علت شورای حل اختلاف زمانی که به مسئله سهم الارث و صدور برگه انحصار وراثت می پردازد. در ابتدا مبادرت به خارج نمودن دارایی های منفی از تمام دارایی متوفی پرداخته و آن را تصفیه می کند.

دارایی مثبت و دارایی منفی

اموال واقعی متوفی به همان دسته از اموال و حقوقی تعلق دارد که دارایی منفی از آن ها خارج شده است. درواقع دارایی یک فرد در علم حقوق شامل دارایی مثبت (ملک، خودرو، سرمایه بانکی، وجه نقد، طلا و …) و دارایی منفی (بدهی، مهریه پرداخت نشده، نفقه پرداخت نشده و …) است. اما اموالی که باید بین ورثه تقسیم شود. همان اموال و حقوق مثبتی است که بعد از پرداخت شدن مطالبات و خارج شدن دارایی منفی از آن باقی می ماند. بنابراین ورثه نباید تا قبل از پرداخت مطالبات بستانکاران از ماترک متوفی برداشت کنند. در همین بخش است که باید مطالبه چک از ورثه مربوط به پرداخت وجه چک صادر شده از جانب متوفی نیز تعیین تکلیف گردد.

دادخواست مطالبه وجه چک

برای این کار باید به بانک مراجعه کرده و گواهی عدم پرداخت وجه چک را دریافت کنید. باتوجه به اینکه اصولاً بعد از فوت شخص تمام حساب های بانکی او مسدود شده و از دسترس دیگران خارج می شود. ممکن است نتوانید وجه چک را برداشت کنید .اما دریافت گواهی عدم پرداخت وجه چک امکان پذیر است. در این صورت باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و در آنجا دادخواست خود را با عنوان مطالبه وجه چک، تأمین خواسته و پرداخت کلیه خسارات قانونی تنظیم نمایید.

تفاوتی ندارد چک شما حال است یا مدتی از زمان سررسید آن گذشته باشد. یا چند ماهی به موعد مطالبه وجه چک مانده باشد. در هر صورت بعد از فوت صادر کننده چک می توانید به طرفیت ورثه درخواست خود را مطرح نمایید. چرا که تمام دیون متوفی حال شده و باید در زمان صدور گواهی انحصار وراثت تعیین تکلیف شوند. نکته حائز اهمیت این است که چک های صادر شده از جانب فردی که اکنون فوت کرده است. دیگر جنبه کیفری ندارند و شما نمی توانید جنبه کیفری چک را علیه وراث به جریان بیاندازید.

شکایت علیه وراث

شاید بپرسید که چگونه می توان بدون حق شکایت، وجه چک را به طرفیت وراث مطالبه نمایید. در ابتدا باید بگوییم که وراث هیچ گونه وظیفه ای بابت پرداخت وجه چک از دارایی خود ندارند.  اما موظف هستند تا از دارایی متوفی تمام بدهی موجود را پرداخت نمایند.  یا شرایطی را فراهم کنند تا تمام بدهی متوفی در آینده پرداخت شود.

حال اگر وراث صادر کننده چک مبادرت به تقسیم اموال کنند. و بعد از تقسیم مال از وجود یک فقره چک قانونی و دارای اعتبار مطلع شوند. باید به نسبت سهم خود برای پرداخت وجه آن اقدام نمایند در غیر این صورت می توان علیه آن ها اقدام به شکایت کیفری نمود. در این صورت بهتر است از وکیل مطالبه وجه چک یا همان وکیل چک کمک گرفته و رسیدگی قانونی به امور مربوطه را به نمایندگی و وکالت واگذار کنید.

مقالات مرتبط:

قوانین چک مدت دار