احتمالا اصطلاح مهریه عندالمطالبه به گوش شما هم خورده باشد. مهریه به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود، مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه که این دو با هم تفاوت هایی دارند. مهریه در کل مانند قراردادی بین زن و مرد است و بدهی مرد به زن محسوب می شود. مهریه عندالمطالبه حالتی است که زن هر وقت که اراده کند می تواند مهریه خود را از مرد بگیرد. یعنی از همان زمان جاری شدن عقد بین زوجین، زن می تواند برای دریافت مهریه اقدام کند.

تعریف مهریه عندالمطالبه

این موضوع سبب شده بود تا مردان بسیاری فقط به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه روانه ی زندان شوند. به همین دلیل مهریه ی عندالاستطاعه به وجود دارد. در مهریه عندالاستطاعه زن تنها در صورتی می تواند برای دریافت مهریه اقدام کند که مرد استطاعت مالی پرداخت آن را داشته باشد.

ماهیت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه تفاوت چندانی ندارد چرا که در هنگام طلب مهریه عندالمطالبه نیز زن باید بتواند استطاعت مالی مرد برای پرداخت مهریه را ثابت کند. تنها تفاوت مهم میان مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه در این است که در مهریه عندالاستطاعه امکان جلب مرد وجود ندارد. همین موضوع می تواند تعداد افرادی که صرفا به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه زندانی می شوند را کاهش دهد.

عندالمطالبه یا عندالاستطاعه بودن مهریه در عقدنامه ذکر شده است و زوجین هنگام امضای عقدنامه باید سر این موضوع به توافق رسیده باشند. چرا که در کل وصول مهریه عندالمطالبه آسان تر از مهریه عندالاستطاعه است.

انواع مهریه

تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه در شرایط وصول آنها است اما مهریه در حقیقت به سه دسته تقسیم می شود:

• مهرالمسمی که مهریه ای است که پیش از عقد یا بعد از آن، در عقد به طور مشخص مقرر می شود.
• مهرالمثل که با توجه به شرایط زن و وضعیت اجتماعی و خانوادگی او تعیین می شود.
• مهرالمتعه که در طی شرایط خاصی و با توجه به استطاعت مالی مرد تعیین می شود.

همانطور که گفته شد، عندالاستطاعه یا عندالمطالبه بودن مهریه تعیین کننده ی زمان پرداخت مهریه هستند.

عندالمطالبه بودن مهریه چه سودی دارد؟

همانطور که پیش از این نیز گفته شد، جاری شدن عقد نکاح بین زوجین زن را مالک مهریه می کند و مرد ملزم است که این مهریه را به زن پرداخت نماید. اهمیتی هم ندارد که قصد طلاق دارند یا خیر چرا که این موضوع برای دریافت مهریه مطرح نیست و زن می تواند هر زمان که بخواهد برای دریافت مهریه اقدام کند، حتی اگر قصد جدایی نداشته باشند چرا که مهریه حق قانونی و شرعی زن است.

عندالمطالبه بودن مهریه

حال اگر در هنگام عقد برای پرداخت مهریه شرطی از جانب مرد تعیین نشده باشد، آنگاه هیچ عذر موجهی برای تاخیر در پرداخت مهریه وجود نخواهد داشت و به این صورت مهریه عندالمطالبه خواهد بود. اما اگر از طرف مرد شروطی تعیین شده باشد یا مدت زمان مشخصی ذکر شده باشد، آنگاه زن تا زمان سپری شدن زمان تعیین شده، حق مطالبه ی مهریه ی خود را نخواهد داشت.

مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه به یکدیگر قابل تبدیل هستند و این امکان وجود دارد که با توجه به توافق زوجین، مهریه عندالمطالبه به عندالاستطاعه تبدیل شود یا برعکس.

نکته مهم در هنگام امضای عقدنامه باید دقت کنید که عاقد مهریه را عندالمطالبه ذکر می کند یا عندالاستطاعه.

نحوه و مراحل گرفتن مهریه عندالمطالبه

همانطور که گفته شد، چه مهریه عندالمطالبه باشد و یا عندالاستطاعه، زن می تواند برای دریافت آن اقدام کند. اگر مهریه عندالاستطاعه باشد زن نمی تواند برای جلب مرد و یا ممنوع الخروج کردن او اقدام کند و تنها در صورتی می تواند مهریه ی خود را بگیرد که بتواند تمکن مالی مرد را ثابت کند. اما در مهریه عندالمطالبه این طور نیست و زن هم حق حبس دارد و هم می تواند تا زمان پرداخت مهریه، از تمکین خودداری کند.

برای دریافت مهریه عندالمطالبه به طور کلی دو راه وجود دارد: 1. اقدام از طریق دادگاه 2. اقدام از طریق اجرای ثبت اسناد

اقدام از طریق دادگاه:

برای دریافت مهریه از این روش، باید به دادگاه های خانواده مراجعه شود. زن باید یک دادخواست برای دادگاه خانواده تنظیم کند و در انتظار رسیدگی به پرونده بماند. در این شیوه زن می تواند هزینه ابطال تمبر و همچنین حق الوکاله ی وکیل را هم در کنار مهریه از مرد مطالبه کند. همچنین اگر زن در زمینه ی پرداخت هزینه ی دادرسی درخواست اعسار کند، می تواند از پرداخت آن معاف شود.

اقدام از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی:

 این روش بیشتر از روش دادگاهی مورد استفاده قرار می گیرد چرا که همانطور که گفته شد، مهریه مانند یک بدهی بین زن و شوهر است. پس زن می تواند مانند هر قرارداد و بدهی دیگری، برای وصول آن به ثبت اسناد رسمی مراجعه نماید.

برای این کار زن باید به دفتر رسمی ازدواج که ازدواج خود را در آن ثبت کرده بودند مراجعه کرده و برای صدور اجرائیه برای دریافت مهریه اقدام کند.

در این صورت اجرائیه به مرد ابلاغ خواهد شد و او ده روز مهلت دارد تا برای پرداخت مهریه اقدام کند و یا مشخص نماید که مهریه را به چه صورت پرداخت خواهد کرد.

وکیل دریافت مهریه

در زمینه ی دریافت مهریه کمک گرفتن از یک وکیل خانواده یا وکیل مهریه، اهمیت بسیاری دارد. چه بخواهید از راه اول اقدام کنید و چه بخواهید روش دوم را در پیش بگیرید، کمک گرفتن و مشاوره با وکیل اهمیت بسیاری دارد.

 وکیل می تواند به سرعت مرد را ممنوع الخروج کرده و همچنین اموال وی را توقیف نماید. کم نیستند مردانی که برای اجتناب از پرداخت مهریه اموال خود را به نام دوستان یا اقوام دیگر می کنند و یا حتی حاضر هستند که به زندان بروند اما مهریه را پرداخت نکنند. به همین دلیل کمک گرفتن از یک وکیل مهریه اهمیت بسیاری دارد تا بتوانید به موقع از این اقدامات از طرف شوهر جلوگیری کنید.

در نهایت می توان اینطور جمع بندی کرد که دریافت مهریه عندالمطالبه در کل از مهریه عندالاستطاعه آسان تر است چرا که الزامی به رعایت شرایط خاصی ندارد و امکان جلب مرد و یا ممنوع الخروج کردن او نیز هست.

مقالات مرتبط:

مهریه عند الاستطاعه چیست؟