آشنایی با کودک آزاری با پیشرفت کشورها و جلو رفتن کشورها به سمت پیشرفت انتظار می رود تا حقوق کودک و حمایت از این قشر آسیب پذیر نیز بیشتر شود، کودکان سرمایه های اصلی جوامع اند و آینده ی یک کشور بسته به نوع حمایت، تربیت، آموزش و نگهداری مناسب از کودکان رقم خواهد خورد. یکی از مهم ترین مسائلی که در طی سال هاس اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است مسئله مقابله با کودک آزاری و تصویب اسناد حقوقی داخلی و بین المللی برای مقابله با این آسیب غیرقابل جبران است.

طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، کودک آزاری عبارت است از آسیب یا تهدید سلامت جسم و روان و یا سعادت، رفاه و بهزیستی کودک به دست والدین یا افرادی که نسبت به او مسئول هستند.

کودک آزاری از دیدگاه روانشناسی

تعریف آشنایی با کودک آزاری از دیدگاه روانشناسی نیز عبارتند از :

کودک آزاری یا بدرفتاری با کودکان از دیدگاه روانشناسی، رفتاری است که به نوعی موجب آزار جسمی، ذهنی، عاطفی و روانی کودک بگردد و به رشد و سلامت او آسیب رساند. سوء استفاده از کودکان به هر شکل، استثمار کودکان در هر زمینه، و بی توجهی به کودکان به هر صورت، کودکآزاری محسوب می شود. در برخی تحقیقات دانشگاهی نیز بیان شده است که هر نوع کوتاهی و غفلت یا ارتکاب هر نوع عملی که به نحوی به بهداشت و سلامت روانی کودک خطری برساند یا در آن خدشه وارد کند و مانع از رشد به نجار کودکان شود، کودک آزاری قلمداد می شود.

 متاسفانه معضل کودک آزاری قدمتی معادل تاریخ بشر دارد اما خوشبختانه با اتخاذ برخی ساز و کار های داخلی و بین المللی برای مقابله با این معضل تا کنون توانسته شده است تا گام های مثبتی برای مقابله با این پدیده ی مخرب برداشته شود.

در راستای پاسخ به این سوال که مجازات کودک آزاری در ایران چیست؟ باید بیان داشت که به جز برخی موارد حاد آزار و یا قتل کودکان که در جراید منتشر شده، گزارش مشخصی از وضعیت آزار کودکان و تعیین مجازات مقتضی با عملان این جرم هولناک ارائه نشده است و در این مورد خلا قانونی برای حمایت شایسته از کودک آسیب دیده به چشم می خورد.

انواع کودک آزاری

برای شناخت بهتر این معضل بسیار خطیر نمونه هایی از انواع کودک آزاری را بیان خواهیم نمود:

جسمی

مواردی چون کتک زدن، داغ کردن، شکستن استخوان، زخمی کردن کودک، ایجاد صدمات داخلی از جمله خون ریزی درونی، کشیدن گوش و موی سر، سیلی زدن، نیشگون گرفتن، کوبیدن سر به دیوار و.. تنها نمونه هایی اندک از مصادیق کودک آزاری هستند.

روانی و عاطفی

موادری مثل تحقیر کردن، مسخره کردن، سر زنش کردن، طرد نمودن محرومیت عاطفی، برخورد خشونت آمیز، آزار های کلامی، کنترل شدید و نامعقول، دست انداختن و ترساندن کودک به طرق مختلف، اعمال خشونت علیه همسر مقابل چشمان کودک، نا سزا گفتن و کلیه اقداماتی که موجب آزار و زجر روحی کودک می شود را شامل خواهد شد.

جنسی

تماس جنسی با کودک و یا هرگونه تعامل جنسی بین کودک و بزرگسال را کودک آزاری جنسی می نامند. تعامل جنسی ممکن است دامنه ی وسیعی از رابطه ی جنسی تا نمایش آلت تناسلی فرد به کودک، اجبار کودک به نشان دادن آلت تناسلی خود به فرد بزرگسال و هرزنگاری کودک را در بر گیرد.

اقتصادی

عموما به معنای سوء استفاده و بهره برداری از کودک در جهت کسب درآمد و عدم تخصیص آن درآمد به خود آن کودک استعمال می گردد. واداشتن کودک به کارهای خارج از خانه، کار اجباری، تکدی گری، الزام به انجام کار درآمد زا در محیط خانه و.. از مصادیق آزار و اذیت کودک محسوب خواهد شد.

در همه جای دنیا، کودک آزاری عملاً در محیط های گوناگون از جمله خانه و خانواده، مدارس و محیط های آموزشی، مراکز مراقبت، محیط کار و جامعه اتفاق می افتد، همان گونه که در گزارش محققانه کارشناس مستقل سازمان ملل متحد، پروفسور پینرو بیان شده اکثر اعمال خشونت آمیزی که کودکان تجربه می کنند، از سوی افرادی که بخشی از زندگی آنان را تشکیل می دهند، انجام می شود: والدین، همکلاسان، آموزگاران، کارفرمایان، دوستان دختر یا پسر، همسران و افرادی که با کودک زندگی می کنند می توانند در تعاملشان با کودک منجر به بروز کودک آزاری شوند. هر چند محیط خانواده باید امن ترین جایگاه برای کودکان باشد، متأسفانه کودک آزاری، دست کم در پارهای از کشورها، در محیط خانه و توسط والدین و نیز سایر سرپرستان و نزدیکان کودکان، بیشتر رخ می دهد.

مبارزه با مشکل جهانی خشونت علیه کودکان، به ویژه سوء استفاده های جنسی از آنان، مستلزم تلاش در عرصه ی بین المللی است.

با اینکه در عرصه داخلی و بین المللی تاکنون اسناد و موافقت نامه های متعددی در زمینه حمایت از حقوق کودکان و مقابله با کودک آزاری به تصویب رسیده است اما آشنایی با کودک آزاری از چنان اهمیتی بر خوردار است که باید تلاش های بیشتر و مقررات سختگیرانه تری را  برای مقابله با این معضل در نظر گرفت.

مقالات مرتبط:

شرایط فرزند خواندگی برای خانواده فرزند دار