سند ملکی چیست؟

ابطال سند ملکی سند ملکی سندی رسمی و قانونی است که سازمان ثبت اسناد و املاک صادر می‎کند و جزء اسناد رسمی می‌باشد. بنابراین سند ملکی در هر شرایطی که باشد، از اعتبار قانونی برخوردار است.

دلایل ابطال سند ملکی

• طبق ماده 190 قانون مدنی، عدم تحقق شرایط صحت و درستی قرارداد خرید و فروش یکی از دلایل بی‌اعتباری سند ملکی است، مانند: عدم مالکیت فروشنده، جعل سند انتقال مالکیت، عدم اهلیت یکی از دو طرف معامله کننده، نبود امضای خریدار یا فروشنده در اسناد که به اصالت سند ملکی خدشه وارد می‎کند.
• اگر رأی هیأت نظارت موضوع ماده ۱۴۷ قانون ثبت باطل شود، سند انتقال موضوع آن هم باطل است.
• عدم تطابق سند با قوانین ثبتی
• صادر شدن سند ملکی معارض
• وجود اشتباه در سند ملکی
• ثبت زمین‌های مربوط به فوت شدگان توسط افراد سودجو
• صدور سند برای اموال عمومی و املاک موقوفه (بخشیده شده)

در صورتی که یکی از موارد ابطال سند وجود داشته باشد، خواهان می‎تواند با تنظیم دادخواست ابطال سند رسمی ملکی از طریق مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، نسبت به ابطال سند ملکی اقدام نماید. در این‎ صورت سند ملکی با حکم دادگاه باطل می‎شود.

ابطال سند ملکی بدون مراجعه به دادگاه

• گاهی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می‌تواند بدون حکم دادگاه اقدام به ابطال سند و ثبت مالکیت نماید. این شرایط هنگامی صلاحیت و اعتبار خواهد داشت که طبق درخواست مراجع قانونی باشد.
• گاهی اداره ثبت اسناد و املاک کشور می‌تواند سند مالکیت معارض را بدون مراجعه به دادگاه ابطال نماید.
• هرگاه ملک در واقع مساحت کمتری نسبت به آن چه که در سند ثبت شده است دارد و شخص بدون توجه به این مسئله سند را امضا کرده‌ باشد در چنین مواقعی شخص می‌تواند بدون مراجعه به دادگاه از اداره ثبت دستور ابطال سند ملکی را دریافت نماید.
• طبق ماده 25 قانون ثبت اختیار ابطال یا اصلاح سند مالکیت به هیأت نظارت سپرده شده است.

شرایط و مدارک لازم

ابطال سند ملکی نیازمند طرح دعوا در محاکم دادگستری است و موضوع آن بی‌اثر کردن یک یا چند سند ملکی است.

سند ملکی ممکن است به درخواست صاحب ملک و یا بنا به حکم دادگاه و گاهی با انتقال مالکیت یا هر دلیل دیگری باطل شود و ارزش خود را از دست بدهد.

خواهان بطلان سند ملکی، باید در تنظیم دادخواست خود شرایط زیر را رعایت نماید:

1- خواهان باید در دادخواست خود به طور دقیق تمام مشخصات کامل سند را اعم از سند مالکیت یا غیره اعلام کند که شامل: اطلاعات شخصی مالک فعلی سند رسمی و مالک جدید، مشخصات ملکی مندرج در سند مالکیت، شماره پرونده ثبتی، نحوه ابطال سند مالکیت قبلی و شماره و تاریخ مستند ابطال است.

2- اگر سند رسمی قبل از این نیز باطل شده است، باید به پرونده ثبتی ضمیمه و پیوست شود. دادخواست خواهان نیز پس از انجام تشریفات، باید به صورت بخشنامه‎ای به دفاتر اسناد رسمی ارسال شود تا ابطال سند رسمی اولیه صورت بگیرد.

3- در بخشنامه باید مشخصات کامل ملک، مالک، تاریخ مستند ابطال سند، شماره سند، امضای مسئول مربوطه و… نوشته شود.

4- خواهان باید مبالغ تعیین شده توسط دادگاه را پرداخت کند مانند پرداخت قیمت دفترچه سند رسمی ملک

5- خواهان باید برای احراز و تشخیص هویت، کپی برابر با اصل تمام مدارک شناسایی خود را به دادگاه ارائه نماید و از آنجا که احراز هویت متقاضی یکی از مراحل اصلی برای ابطال سند است، بررسی و تطبیق این مدارک توسط کارشناس مربوطه انجام خواهد شد.

پس از انجام این مراحل، دادگاه پرونده را در قسمت بایگانی نگهداری می‎کند و رسید آن را به متقاضی می‎دهد.

مقالات مرتبط:

خرید ملک وقفی