گاهی افراد به دلایل مختلف از جمله دلایل مالی، قضایی و … اجازه خروج از کشور را نداشته و یا به اصطلاح با ممنوع الخروجی مواجه می شوند.

ممنوع الخروجی چیست؟

به طور کلی ممنوع الخروجی به زبان ساده به این معنا است که شخص اجازه خارج شدن از کشور خود را ندارد. با این حال، ممنوعیت خروج از کشور امری نیست که افراد نسبت به آن آگاهی داشته باشند و معمولا هنگا‌‌می‌که قصد سفر به یک کشور خارجی را دارند متوجه این موضوع ‌‌می‌شوند. پس لازم است تا افراد در همه حال از وضعیت خود نسبت به ممنوع الخروج بودن مطلع باشند.

به همن منظور سایتی جهت استعلام ممنوع الخروجی طراحی شده است که فرد می تواند با وارد کردن اطلاعات مورد نظر از این موضوع آگاهی کسب نماید.

علل ممنوع الخروجی چیست؟

سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که اصولا چه افرادی اجازه خروج از کشور را ندارند و به طور کلی چه عواملی سبب ممنوع الخروجی می شود. از جمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کسانی که بدهی قطعی مالیاتی دارند و متخلفین از انجام تعهدات ارزی

اشخاصی که توسط رای دادگاه بدهکار شناخته شده یا بخاطر صدور اجراییه در اجرای ثبت اسناد و املاک کشور، از طرف دولت بدهکار شناخته ‌‌می‌شوند

افرادی که به دلایلی مانند سرقت، تکدی گری و کلاهبرداری و یا هر جرم دیگری در خارج از ایران دارای سوء شهرت هستند

اشخاصی که بنا به دلیل مغایرت سفر خارجی آنان با مصالح جمهوری اسلا‌‌می‌، از سفر آنان به خارج از کشور ممانعت ‌‌می‌شود. به طور معمول مقامات قضایی به این اشخاص در این زمینه یک ابلاغیه کتبی را ارسال ‌‌می‌کنند.

افرادی که اخذ گذرنامه و خروج از کشور آن ها، به اراده فرد دیگری مانند پدر، شوهر و قیم محول شده باشد (اشخاص زیر 18 سال با اجازه کتبی ولی و قیم آن ها و زنان شوهردار با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری با اجازه دادستان می توانند برای خروج از کشور گذرنامه دریافت کنند)؛

بدهکاران بانکی (و بدهکاری که به دلیل عدم معرفی مال یا عدم دسترسی به اموال وی به درخواست بستانکار وفق مقررات از خروج وی از کشور جلوگیری می شود)

تما‌‌می‌ بدهکارانی که از پرداخت مالیات فرار کرده اند

حکم ممنوع‌الخروجی تا چه زمانی اعتبار دارد؟

با توجه به مواردی که پیشتر به آنها اشاره شد و نیز مطابق با ماده ۱۳۳ قانون آیین دادرسی کیفری در این زمینه و  توجه به اهمیت و دلایل جرم، دادگاه می‌تواند قرار عدم خروج متهم را از کشور صادر کند.

مدت اعتبار این قرار۶ ماه است و چنانچه دادگاه لازم بداند، می‌تواند هر ۶ ماه یک بار آن را تمدید کند. این قرار پس از ابلاغ، ظرف مدت ۲۰ روز قابل اعتراض در دادگاه تجدید نظر استان است.

قانونگذار این قرار را از جمله قرارهای تامین کیفری برشمرده و محدودیت‌هایی را برای صادرکننده قرار، در نظر گرفته است. از جمله اینکه؛ اولا جرم باید دارای اهمیت باشد و نسبت به جرایم کم اهمیت نمی‌توان شخصی را ممنوع‌الخروج کرد.

به علاوه، ضروری است دلایلی بر ارتکاب جرم توسط شخصی که ممنوع‌الخروج می‌کنیم وجود داشته باشد تا بتوان با آن دلایل، تصمیم قضایی گرفت. اگر دلیلی در پرونده وجود نداشته باشد نمی‌توان شخصی را ممنوع‌ الخروج کرد.

حکم ممنوع ‌الخروجی چگونه لغو می شود؟

همان طور که گفته شد صدور حکم ممنوع ‌الخروجی می تواند علل مختلفی داشته باشد که عموما در تمام این موارد با رفع موانع و گذراندن دوران مجازات و یا پرداخت بدهی، حکم ممنوع‌الخروجی فرد لغو خواهد شد.

به عنوان مثال اگر فرد بدهی دارد آن را بپردازد، اگر از متهم رفع اتهام شود و بیم مدعی خصوصی یا دولت بر فرار مجرم از بین برود این حکم لغو می‌گردد.

از سوی دیگر حکم ممنوع الخروجی را قاضی صادر می‌کند و به تقاضای شخص ذی‌نفع و وجود شرایط لازم، حکم رفع ممنوعیت خروج از کشور صادر می‌گردد. بنابراین، هیچ کس را نمی‌توان به عنوان مجازات از حقوق خود محروم کرد مگر آنکه قانون چنین امکانی را در نظر گرفته باشد. به عبارت دیگر، سلب حق خروج شخص از کشور؛ محرومیتی است که در صورت اجازه قانون و حکم مقام صلاحیت‌دار قابل اعمال است.

در پایان پیشنهاد می شود در صورت بروز هر گونه مشکل در این زمینه به منظور رفع هرچه سریع تر و بهتر آن از تجربیات و دانش تخصصی یک وکیل حقوقی بهره مند شوید.

مقالات مرتبط:

وکیل ماده 477 آیین دادرسی کیفری